Koud douchen, waarom zou je dat doen?
Koud douchen, waarom zou je dat doen?
Helemaal populair is tegenwoordig koud (af)douchen, een ijsbad nemen (Wim Hof) of zwemmen in koud water. Tot aan de 18e eeuw douchten wij mensen koud, de oude Egyptenaren, Grieken en Romeinen, maar ook onze eigen voorouders in Nederland deden dat. Dit had natuurlijk alles te maken met het ontbreken van verwarmd water, een luxe die wij tegenwoordig kennen. Vroeger was koud douchen daarom de standaard. Er werd toen ook een therapie gevormd rondom dit fenomeen: hydrotherapie. In het oude China en Japan werd dit gedaan dompelen in een koud bad. Vanaf de 20e eeuw, waarin warme baden een teken van luxe waren, zijn we het koud water baden een beetje vergeten (behalve na saunagebruik) en nu ook hoor je het maar een enkeling doen.
Waarom is dit goed voor je?
1. Koud douchen geeft je een oppepper
Je lichaam krijgt een stoot van energie, omdat je lichaam in een actieve alerte toestand komt, waarin het zich wilt beschermen tegen de kou. In de ochtend ben je dan in ieder geval meteen wakker.
Eigenlijk komt je lichaam in een soort stresssituatie door de plotselinge kou op je hoofd/lichaam. Je ademhaling wordt dieper en daardoor komt er meer zuurstof in je bloed. Je bent dus direct alerter. Ook je mentale wilskracht en discipline worden getraind, want een koude douche in de winter is niet niks.
2. Het is goed voor je immuunsysteem
Dit komt doordat de hoeveelheid witte bloedcellen toenemen als je jouw lichaam bloot stelt aan koud water. Je immuunsysteem wordt sterker, want je witte bloedcellen gaan ziekteverwekkers te lijf die jouw lichaam binnendringen.
3. Het verbetert je bloedcirculatie
Door middel van koud douchen wordt je bloedcirculatie beter. De vaten vernauwen zich waardoor de bloeddruk tijdelijk omhoog gaat. Je organen blijven warm hierdoor. Vasculaire flexibiliteit verbetert op deze manier; dit is het proces van het vernauwen en verwijden van je vaten en dit is weer goed voor je gezondheid.
Ook komt er door koud douchen meer flexibiliteit in de lymfevaten. Dit komt onder andere omdat je spieren zich samentrekken wanneer je onder de koude douche stapt. De beweging van de spieren zorgen voor het bewegen van de lymfevloeistof. Dit zorgt ervoor dat opgestopte afvalstoffen in de lymfevaten er uit gepompt worden. Je lymfesysteem zorgt voor het afvoeren van afvalstoffen in je lichaam en helpt je beschermen tegen ziektes. Werkt je lymfesysteem niet goed, en je vaak verkouden, heb je infecties of pijn in je gewrichten. Als je lymfesysteem geblokkeerd is of niet goed werkt kan dit resulteren in vaak verkouden worden, infecties en pijn in je gewrichten. Spierpijn is ook minder na koud douchen.
4. Het kan helpen tegen depressies en emotionele onevenwichtigheid
Door het koude douchen leer je beter omgaan met stress situaties. Het traint je zenuwstelsel om rustiger en kalmer te reageren op situaties buiten jouw comfortzone. Ook als je bijvoorbeeld angstig bent, gefrustreerd of depressief. Het hormoon noradrenaline wordt meer aangemaakt doordat het koude water een bepaald gedeelte van de hersenen stimuleert wat dit hormoon aanmaakt. Ook het hormoon endorfine neemt toe bij koud douchen. Endorfine, een neurotransmitter, wordt ook één van de gelukshormonen genoemd. Dit heeft een positief effect op depressiviteit.
5. Koud douchen is beter voor je huid en je haar
Warm water zorgt voor het uitdrogen van haar en huid. De natuurlijke oliën in je huid en in je haar gaan verloren door het warme water. Als je wilt voorkomen dat je een jeukerige droge huid krijgt en een droge bos haar, douche dan beter koud. Je huid wordt strak en glad en je haar niet zo droog.
6. Koud douchen kan helpen bij afvallen
Koud douchen kan helpen bij het afvallen! Hoe?
Je hebt twee soorten vet in je lijf, bruin en wit vet. Wit vet is niet goed en zorgt voor de bekende vet bandjes rond buik, heupen en organen; bruin vet is wel goed en zorgt ervoor dat je lichaam zich warm kan houden. Bij koud douchen wordt de aanmaak van bruin vet gestimuleerd, je verbrandt meer calorieën om je lichaam warm te houden. Meer calorieën verbranden betekent meer afvallen.
7. Het scheelt kosten op je energierekening
Nog een belangrijk argument. Koud douchen is goedkoop. Je cv-ketel in huis hoeft niet of minder hard te werken om water te verwarmen met gas. Hetzelfde geldt overigens ook als je een warmtepomp in huis heb met minder energie. Kortom, minder kosten op je energierekening. Met de hoge gasprijzen waar wij tegenwoordig mee te maken hebben is dit een behoorlijk belangrijk argument om koud te douchen naast alle lichamelijke voordelen.
Nadelen van koud douchen
Indien je hartproblemen hebt, kan de ‘klap’ die de koude douche je geeft, gevaarlijk zijn. Dit dient op individueel niveau bekeken te worden.
Overleg dus altijd eerst even met je (huis)arts, mocht je bepaalde aandoeningen hebben, voordat je gaat experimenteren met koud douchen.
Hoe begin je met koud douchen?
1. Rustig opbouwen
Begin eerst met alleen de laatste minuut koud afdouchen, eerst misschien alleen armen en benen, later hoofd en borst en rug. Begin met 10 seconde en bouw op naar 1 a 2 minuten.
2. Belangrijk is je ademhaling
Adem zo diep en rustig mogelijk door. Probeer je adem onder controle te houden. Focus je bewust op je ademhaling. Deze techniek is afgeleid van de meditatietechnieken die Wim Ho ook gebruikt (kijk voor een workshop op www.wimhofmethod.com), door bewust op je ademhaling te letten en diep door te ademen, vertel je je lichaam dat het niet hoeft te vluchten.
3. Laat de temperatuur steeds verder dalen
Naast dat je steeds meer van je lichaam onder de koude kraan doet en steeds langer in tijd, kan je natuurlijk ook de temperatuur steeds kouder laten worden, totdat je alleen de koude kraan open hebt. Uiteindelijk is alles onder de 16 gr goed en kan je qua tijd opbouwen naar 1,2, 5 en uiteindelijk misschien wel 10 min.
Zwemmen in koud water
Heb je de koude douche wel gezien, dan kan je ook in koud natuur water springen/zwemmen.
Sinds corona is er echt een trend ontstaan, namelijk zwemmen in natuur water, voornamelijk doordat zwembaden tijdens de lockdown dicht gingen. Op de website www.zwemwater.nl kan je checken waar je kan zwemmen in open water en waar de water kwaliteit goed is, zodat je bijvoorbeeld geen kans op blauwalg hebt. Zorg er ook altijd voor dat je goed zichtbaar bent, bijvoorbeeld door middel van een boei.
Zwemmen zelf is natuurlijk een hele goede bewegingsvorm om te doen, omdat het een full body workout is. Zwemmen in koud water biedt dezelfde gezondheidsvoordelen zoals hierboven beschreven.